Nóż kuchenny jaki wybrać
Noże są niezbędne w każdej kuchni, nie tylko miłośnika gotowania. Kupując noże kuchenne, warto spojrzeć na kilka szczegółów. Wybrać takie, które posłużą latami i nie stępią się po kilku użyciach. Można kompletując wybrać pojedyncze, różne noże, lub wybrać zestaw noży w bloku.
Na co zwrócić uwagę wybierając noże kuchenne? Do domowego użytku nie potrzeba kupować profesjonalnych i drogich noży. Takie ze średniej półki zupełnie wystarczą. Najważniejsze jest ostrze. Najlepiej sprawdzić delikatnie jego ostrość, tępy jest bardziej niebezpieczny. Ręka ma prowadzić nóż, a nie wywierać na niego nacisk. Następna jest twardość, ostrze nie powinno się wyginać. Dobra twardość to przynajmniej 50 HRC. Lekki nóż będzie niestabilny i kiepskiej jakości. Warto zwrócić uwagę na dobre wyważenie dla wygody krojenia.
Ergonomiczny i właściwie wyprofilowany, najlepiej antypoślizgowy uchwyt dobrze leżący w dłoni jest też ważny. Dobrze gdy ma zabezpieczenie przed skaleczeniem.
Jaki nóż kuchenny wybrać? Istotny jest materiał wykonania.
Najpopularniejsze są noże kuchenne ze stali nierdzewnej, ze stalową lub z tworzywa sztucznego bądź drewna rękojeścią. Stal jest odporna na uszkodzenia i wytrzymała, posłuży długo.
Stal węglowa jest narażona na korozję, ale są takie ostrza z warstwę ochronną jej zapobiegającą.
Najnowsza propozycja to kuchenne noże ceramiczne. Ten materiał nie wchodzi w reakcję z jedzeniem i jest łatwy w czyszczeniu. Noże ceramiczne są kruchsze i podatne na uszkodzenia, ale zachowują długo ostrość.
Jakie noże do domu i Jakie noże do czego służą?
Niektórym wystarczy jeden uniwersalny i ulubiony nóż w kuchni. W praktyce sprawdzają się różne noże do różnych zadań. 4 do 6 podstawowych rodzajów pozwoli szatkować, kroić, porcjować, obierać i filetować. Jak skompletować praktyczny zestaw noży kuchennych? Poszczególne noże służą do:
Nóż szefa kuchni. Uniwersalny i najbardziej podstawowy nóż kuchenny. Dzięki temu, że ma zwężające się ku górze, długie ostrze, można nim kroić i siekać różne produkty.
- Nóż uniwersalny. Jest krótszy i węższy, sprawdzi się przy śniadaniu, do krojenia, obierania i filetowania, a także smarowania.
- Nóż do chleba. Ma długie, wąskie i ząbkowane ostrze, które pokroi bez szarpania kromki i chrupiącą skórkę.
- Nóż do mięsa. Ma cienkie, długie ostrze, którym można precyzyjnie kroić mięso.
- Nóż do warzyw. Ma krótkie, szerokie ostrze, zwężające się ku górze. Jest idealny do obierania na cienko i krojenia warzyw. Jest też jarzyniak z ząbkami i ostrzem zaokrąglonym.
- Nóż do filetowania. Propozycja dla miłośników ryb. Ma elastyczne i długie ostrze, co ułatwia wykrojenie filetów.
- Nóż do trybowania mięsa. Krótszy i mniej elastyczny niż ten do filetowania. Sprawdza się do oczyszczania mięsa z włókien i kości.
- Nóż do wędlin i do tortów. Ma długie, wąskie i gładkie ostrze. Idealny do krojenia cienkich plastrów wędlin. Nie kruszy też ciasta i kroi równe kawałki.
- Nóż Santoku. To wielofunkcyjny, japoński nóż. Ma szerokie ostrze zwężone u góry, często z wgłębieniami. Nadaje się do krojenia, siekania i filetowania różnych produktów.
- Tasak. Sprawdza się w kuchni mięsożerców do siekania i krojenia mięsa.
- Nóż do sera. Ma wyprofilowane ostrze z dziurami, więc ser nie przykleja się i nie kruszy. Na rozwidlenie na końcu można nadziewać kawałki sera.
- Nóż do pizzy. Radełko jest okrągłe i z łatwością kroi nawet gorącą pizzę. Może też posłużyć do krojenia ciasta na makaron i porcjowania tart.
Jak naostrzyć nóż kuchenny
Najlepsze do ostrzenia noży są przeróżne ostrzałki. Jeśli nie mamy żadnej, można ostrzyć nóż o nóż, ale trzeba wykonać to umiejętnie, bo można je stępić lub wyszczerbić. Inna metoda ostrzenia noży kuchennych to odwrócić porcelanowy lub ceramiczny kubek i przeciągać ostrze z każdej strony pod kątem po nieszklonych brzegach. Inny domowy sposób na ostrzenie noża to papier ścierny.
Najpopularniejsza z narzędzi jest ostrzałka diamentowa. Ostrzenie noży polega na dociskaniu krawędzi tnącej do narzędzia pod odpowiednim kątem i wykonywaniu zdecydowanych, równomiernych ruchów ręką. Zaczynamy od ostrza przy uchwycie noża i kończymy na czubku, po obu jego stronach.
Podobnie jest z osełką diamentową, która jednak ma podstawę i umieszcza się ją na blacie.
Odwrotnie jest z ostrzałką ręczną, gdzie to ją dociskamy do krawędzi tnącej ostrza noża.
Uniwersalne ostrzałki do noży to wygodne i poręczne narzędzia. Mają jedną lub dwie szczeliny z wkładem ściernym, druga wygładza ostrze. Ostrze noża przesuwa się w szczelinie od uchwytu po czubek.
Kamień ceramiczny to kolejna ostrzałka do noży. Ostrze przesuwa się w szczelinie.
Pozostaje pytanie jak naostrzyć noże ząbkowane i czy można ostrzyć nóż do chleba? W większości można, ale potrzebne są specjalne ostrzałki do noży ząbkowanych. Po niektórych delikatnie przesuwa się ostrze, najczęściej ostrzałką ostrzy się pojedynczo ząbki. Noże ceramiczne też powinny być ostrzone w specjalnych ostrzałkach.
Jaki nóż do chleba polecacie?
Świeżo upieczony chleb, szczególnie z chrupiącą skórką i miękkim środkiem, wcale tak łatwo się nie kroi. Dlatego do pieczywa najlepiej stosować inne niż zwykłe, specjalne noże z ząbkami do chleba. Posiadają ząbkowane ostrze, dzięki czemu można ukroić kromkę chleba bez jego zgniatania lub szarpania.
Ząbki mają różną wielkość i szerokość, ale pozwalają szybko i sprawnie kroić pieczywo, które ma skłonność do uginania się. Niektóre noże do chleba zamiast ząbków mają falowane ostrze.
Jaki nóż do chleba wybrać? Ważne, żeby rękojeść była dobrze wyprofilowana. Nóż do chleba nie powinien być lekki, może się wyginać i nie być skuteczny. Dobre będzie ostrze z twardego i trwałego materiału, takiego jak stal nierdzewna lub węglowa. Wielkości i długość ostrza należy dobrać do ulubionego pieczywa, zwykle jest to przynajmniej 20cm.
Z jakiej stali nóż kuchenny?
Stal jest bardzo trwałym materiałem, różni się właściwościami ze względu na proces wytapiania i domieszki metali. Jaka stal jest najlepsza na noże?
Najpopularniejsze i uniwersalne są noże ze stali nierdzewnej. Mają w składzie domieszkę chromu, który chroni stal przed korozją. Stal nierdzewna jest odporna na uszkodzenia i wytrzymała, posłuży więc długo.
Noże ze stali węglowej są trwałe i wytrzymałe, ale podatne na korozję. Wymagają ciągłej konserwacji. Niektóre ostrza mają warstwę ochronną, która chroni przed korozją. Do stali
węglowej zalicza się stal narzędziowa na noże. Dodatek pierwiastków stopowych zwiększa właściwości mechaniczne i poprawia odporność na korozję.
Noże ze stali proszkowej są bardzo twarde i odporne na korozję. Sproszkowana stal ma zwykle różne domieszki. Ostrze takiego noża może być cienkie i wyjątkowo ostre, jednak przez to podatne na kruszenie.
Jaka jest najlepsza stal na noże kuchenne
Stal na noże kuchenne charakteryzuje się następującymi cechami:
- nierdzewność – zależna od składu stali i jak największego dodatku chromu, który jednak sprawia, że ostrze może być podatne na uszkodzenia przy mocnym uderzeniu,
- twardość – oznaczana jako HRC, przekłada się na wytrzymałość i sztywność ostrza oraz odporność na naprężenia i odkształcenia,
- sprężystość – zachowanie kształtu po mocnym nacisku,
- trwałość i wytrzymałość – skala zachowania właściwości, w tym odporności na ścieranie, zarysowania i wyszczerbienia oraz na pęknięcia przy mocnym uderzeniu.
Z jakiego materiału są noże?
Noże kuchenne ze stali nierdzewnej są odporne na uszkodzenia i wytrzymałe, posłużą długo. Domieszka chromu lub innych pierwiastków na powierzchni zabezpiecza ostrze przed korozją.
Noże ze stali węglowej są podatne na korozję, więc trzeba je konserwować. Można je zaimpregnować olejem jadalnym i odłożyć na dłużej. Tak zabezpieczony, trzymany w suchym miejscu nóż kuchenny nie będzie rdzewieć i zachowa ostrość.
Kuchenne noże ceramiczne zachowują na długo ostrość i są łatwe w czyszczeniu, ale kruchsze i podatne na uszkodzenia. Ceramika nie wchodzi za to w reakcję z jedzeniem.
Jaki nóż ceramiczny wybrać?
Noże ceramiczne coraz częściej zastępują te ze stali. Są bardziej uniwersalne modele, ale też noże do zadań specjalnych jak tasaki, noże do obierania czy filetowania. Ostrze noża ceramicznego nie wpływa na smak i zapach żywności. Łatwo się je czyści i jest nierdzewne, ale nie poleca się ich do krojenia bardzo twardych produktów. Jak wybierać nóż ceramiczny?
Wybierając nóż ceramiczny trzeba zwrócić uwagę na:
- wielkość – najbardziej wielofunkcyjny do krojenia i siekania będzie nóż średniej wielkości o klasycznym kształcie ostrza, dość długiego ze spiczastą końcówką,
- waga – taki nóż zwykle nie jest zbyt ciężki, lżejszy od stalowego, ale powinien być dobrze wyważony i dobrze leżeć w dłoni,
- twardość – przyjmuje się, że noże ceramiczne są kruchsze niż stalowe i podatne na uszkodzenia, choć są od nich twardsze, ceramika jest odpornym na zarysowania i trwałym materiałem, warto wybrać twardy nóż, sztywny i solidnie wykonany, który nie wygina się i jest odporny na uszkodzenia, choć nie będzie elastyczny,
- jakość – dobrej jakości nóż ceramiczny naostrzony fabrycznie, zachowa ostrość na bardzo długo.
